Vanuit mijn trainerschap deel ik graag enkele inzichten. Vandaag belicht ik kort de praktijk het trainen op maat; trainen t.b.v. de behoeften van opdrachtgever en deelnemers:
Soorten interventies
Er zijn verschillende interventies die je kan plegen om te zorgen dat jouw training op maat is. Deze verdeel ik onder in 3 soorten ‘Op-Maat-Interventies’ (OMI’s):
- Vooraf
De intake, waarbij je doorvraagt op de trainingsbehoeften, de aanleiding, het huidige (niet-optimale) gedrag en het gewenste (meer optimale) gedrag. Vaak zit er een behoefte áchter de behoefte ie je in eerste instantie meekrijgt. Een grondige intake is heel waardevol. Daarbij kan je lang niet altijd tot de specifieke (leerwens)kern komen, wat de deelnemers betreft.
Voorbeeld:
Een trainingsaanvraag ‘effectief vergaderen’, vanwege vele discussies tussen leden en welles-nietes verwijten, kan als diepere laag de omgang en verhoudingen tussen leden betreffen. Dit raakt dan al gauw de groepsdynamiek en wellicht is een training ‘conflicthantering’, ‘teambuilding’ of ‘groepsdynamiek’ meer effectief.
- Tijdens de training
Dit betreft het programma aanpassen en/of omgooien, zowel qua volgorde als qua inhoud zelf. Ook kan er (daardoor) een beroep gedaan worden op jouw mogelijkheid tot improviseren (= andere inhoud/volgorde/werkvormen ter plekke bedenken/toepassen). Een andere mogelijkheid is om planmatig met de groep het programma te bepalen, om zo gezamenlijk tot een keuze te komen. Hoe specifieker en grondiger de intake, hoe minder er in de training zelf veranderd zal hoeven worden.
à Echter, als de intake met een opdrachtgever is gedaan en er een andere groep deelnemers is, kan er een verschil zijn tussen wat de opdrachtgever wenst en wat de deelnemers zelf specifiek willen.
Voorbeeld:
Een klassiek voorbeeld is de manager van een reclasseringsbureau die een training ‘klantgerichtheid’ aanvraagt, voor telefonistes, omdat er nogal eens klachten over de starheid van telefonistes zijn. Als dan blijkt dat de telefonistes dichtklappen bij deze (veelal) dominante, boze mannen, terwijl ze best klantgericht zijn, is een training ‘omgaan met lastige klanten’, ‘telefonische conflicthantering’, of ‘de-escalerend communiceren’ wellicht meer geschikt.
Een laatste belangrijke interventie dient als brug naar een volgende training; evaluatie/reflectie. Na afloop van een training is het waardevol om terug te kijken op hoe deelnemers de training ervaren hebben. Wat was waardevol? Wat kan er beter? Tips t.b.v. de inhoud (en dus t.b.v. de leeropbrengst) kunnen dienen als mogelijkheid een volgende training over dat onderwerp meer op maat te maken.
- Achteraf
Extra informatie sturen. Deelnemers kunnen een hand-out meekrijgen (of opgestuurd krijgen) en soms blijkt in een training dat er behoefte is aan bepaalde informatie. Sommige deelnemers vinden het fijn om op basis van de training tips te krijgen over relevante theorieën en modellen, om zich in te verdiepen. Ook kan het opsturen van bijvoorbeeld readers, samenvattingen, tips & tricks en/of internet-links een waardevolle toevoeging achteraf zijn.